ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម
ជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម ដែលជាបញ្ហាឧស្សាហ៍កើតមាន និងបណ្តាលឲ្យស្លាប់លើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ កត្តាហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម ដូចជាភាពធាត់ខ្លាំង ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម និងលើសជាតិខ្លាញ់ច្រើនកើតមានលើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់កាន់តែប្រឈមនឹងមានបញ្ហាបេះដូង។ ដូច្នេះ បន្ថយ និងគ្រប់គ្រងកត្តាហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាមលើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺមានសារៈសំខាន់ដើម្បីកាត់បន្ថយផលវិបាកលើបេះដូង និងសរសៃឈាមរយៈពេលវែង។2
តើជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 មានកត្តាហានិភ័យអ្វីខ្លះ? តើខ្ញុំមានហានិភ័យដែរឬទេ?
កត្តាហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ត្រូវបានគេស្គាល់ច្រើន។ កត្តាហានិភ័យខ្លាំងជាងគេគឺលើសជាតិខ្លាញ់ ធាត់ និងធាត់ខ្លាំង។ រង្វង់ចង្កេះធំ និងសន្ទស្សន៍ទម្ងន់ខ្លួនខ្ពស់ ក៏ជាកត្តាហានិភ័យដែរ។ ទម្លាប់នៃការហូបអាហារក៏ពាក់ព័ន្ធដែរ (ហូបខ្លាញ់ឆ្អែតច្រើន ភេសជ្ជៈផ្អែម មិនសូវហូបអាហារមានជាតិសរសៃ របបអាហារមិនល្អក្នុងវ័យកុមារ...)។
ការជក់បារី ក៏ជាកត្តាហានិភ័យសំខាន់ដែរ សូម្បីតែឈប់ជក់បារី 10ឆ្នាំហើយក៏ដោយ។ កត្តាផ្សេងទៀតរួមមាន ជាតិសាសន៍ ប្រវត្តិគ្រួសារមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ធ្លាប់មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមកំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ ឬមានអាយុច្រើន...1
តើជំងឺទឹកនោមផ្អែមបណ្តាលឲ្យមានផលវិបាកឬទេ?
ពិតជាមាន ហើយវាអាចធ្ងន់ធ្ងរ។ នៅពេលជំងឺទឹកនោមផ្អែមមិនអាចគ្រប់គ្រងបានល្អ អ្នកជំងឺអាចមានផលវិបាកដែលគំរាមកំហែងដល់សុខភាព។ ផលវិបាកស្រួចស្រាវដូចជា សន្លប់ (coma) អាចកើតមាននៅពេលដែលជាតិស្ករក្នុងឈាមឡើងខ្ពស់ខុសធម្មតា ឬការប្រកាច់ ឬបាត់បង់ស្មារតីនៅពេលដែលជាតិស្ករចុះទាបខុសធម្មតា (ឧទាហរណ៍ បន្ទាប់ពីប្រើថ្នាំទឹកនោមផ្អែមកម្រិតខ្ពស់ពេក)។
យូរៗទៅ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមអាចប៉ះពាល់ដល់បេះដូង សរសៃឈាម ភ្នែក តម្រងនោម និងសរសៃវិញ្ញាណ។ វាក៏អាចបង្កើនហានិភ័យនៃការស្ទះ ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល និងជំងឺបេះដូងផងដែរ។ ការធ្វើឲ្យលំហូរឈាមថយចុះ និងខូចសរសៃវិញ្ញាណអាចបណ្តាលឱ្យមានដំបៅជើង និងការឆ្លងមេរោគ ដែលទីបំផុតអាចឈានទៅដល់ការកាត់អវៈយវៈ។ វាអាចប៉ះពាល់ដល់ភ្នែក ដែលអាចធ្វើឱ្យពិការភ្នែក។ វាក៏ជាមូលហេតុចម្បងមួយដែលនាំមានជំងឺខ្សោយតម្រងនោមដែរ។1
ការស្ទះ ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល
ពិការភ្នែក
គាំងបេះដូង
ខ្សោយតម្រងនោម
ការកាត់អវៈយវៈ
រោគសញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម
ខ្ញុំបានលឺថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានរោគសញ្ញាផ្សេងៗគ្នាជាច្រើន។ តើនេះជាការពិតទេ?
មានរោគសញ្ញាជាច្រើនដែលអាចឱ្យអ្នកដឹងបាន
រោគសញ្ញារួមមាន៖
បត់ជើងតូចច្រើន និងញឹក (polyuria)
ស្រេកទឹកខ្លាំង ឬស្រេកទឹកជាប់ (polydipsia)
ឧស្សាហ៍ឃ្លាន (polyphagia)
ស្រកទម្ងន់
ព្រិលភ្នែក
អស់កម្លាំង
អ្នកជំងឺក៏អាចស្ពឹក ឬឈឺដៃ ឬជើង មានស្បែកស្ងួត ដំបៅក្រជាសះ ហើយងាយឆ្លងមេរោគ។1,3,4
រោគសញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 1 និងប្រភេទទី 2 អាចស្រដៀងគ្នា ប៉ុន្តែជារឿយៗអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 មិនសូវមានរោគសញ្ញាទេ ឬអាចមិនមាន។ ជាលទ្ធផល អ្នកជំងឺអាចមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ដោយមិនខ្លួនអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ហើយដឹងពីរោគវិនិច្ឆ័យនៅពេលដែលមានផលវិបាកលេចឡើងទៅហើយ។1,3
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមត្រូវតែត្រួតពិនិត្យ និងគ្រប់គ្រង
ជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ប៉ុន្តែតើវាអាចនាំឲ្យមានគ្រោះអាសន្នធ្ងន់ធ្ងរដែរឬទេ?
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមអាចធ្ងន់ធ្ងរ និងគំរាមគំហែងដល់អាយុជីវិត ដែលទាមទារការសង្គ្រោះបន្ទាន់ ប្រសិនបើជាតិស្ករក្នុងឈាមឡើងខ្ពស់ពេក ឬចុះទាបពេក។ ការសង្គ្រោះបន្ទាន់ គឺត្រូវធ្វើល្អបំផុតនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យឱ្យបានលឿនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។3
ឯកសារយោង
3
WHO. FAQs -Frequently Asked Questions on Diabetes. 2016.