ការរស់នៅជាមួយជំងឺខ្សោយបេះដូង
អ្នកអាចស្វែងរកព័ត៌មានចាំបាច់ទាំងអស់ ដើម្បីស្វែងយល់ពីជំងឺខ្សោយបេះដូង ផលប៉ះពាល់ជាសកល មូលហេតុ និងផលវិបាករបស់វា និងរបៀបគ្រប់គ្រងជំងឺខ្សោយបេះដូង។
ជំងឺខ្សោយបេះដូង
ហេតុអ្វីត្រូវពិនិត្យសុខភាព?
តើជំងឺខ្សោយបេះដូងជាជំងឺទូទៅដែរឬទេ?
ជំងឺខ្សោយបេះដូង ជាបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈ៖ វាចាំបាច់ត្រូវធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយវេជ្ជបណ្ឌិត!
64 លាន
ករណីនៃជំងឺខ្សោយបេះដូងនៅលើពិភពលោក លើសពាក់កណ្តាលនៃករណីនេះ ជាករណីធ្ងន់ធ្ងរ 1
1 ក្នុងចំណោម 5
មនុស្សពេញវ័យអាយុលើសពី 40 ឆ្នាំ នឹងមានជំងឺខ្សោយបេះដូងក្នុងជីវិតពួកគាត់ 2
46%
ជាអត្រា កើនឡើង នៃចំនួនមនុស្សដែលរោគវិនិច្ឆ័យថាមានជំងឺខ្សោយបេះដូងនៅឆ្នាំ 20233
កត្តាហានិភ័យសំខាន់ៗមាន៖ 4,5
តើខ្ញុំត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើអ្វី?
ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម
បេះដូងរបស់អ្នកធ្វើការខ្លាំងជាងធម្មតា បើសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ ហើយវាអាចបំផ្លាញសរសៃឈាមអ្នក។
ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
មានជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានន័យថាជាតិស្ករក្នុងឈាមអ្នកឡើងខ្ពស់។ កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្ពស់អាចបំផ្លាញសរសៃឈាម។
ភាពធាត់ខ្លាំង
អ្នកដែលធាត់ខ្លាំងមានហានិភ័យខ្ពស់នឹងវិវត្តជាជំងឺខ្សោយបេះដូង ដោយសារការលើសទម្ងន់បង្កើនហានិភ័យនៃការវិវត្តទៅជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងលើសសម្ពាធឈាម។
ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង
សរសៃឈាមរួមតូចអាចបន្ថយការផ្គត់ផ្គង់ឈាមដែលសំបូរអុកស៊ីសែនក្នុងបេះដូងរបស់អ្នក ដែលបណ្តាលឱ្យសាច់ដុំបេះដូងចុះខ្សោយ។
ថ្នាំមួយចំនួន
ថ្នាំមួយចំនួនអាចនាំឱ្យមានជំងឺខ្សោយបេះដូង ឬបញ្ហាបេះដូង។ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកថាតើអ្នកត្រូវប្តូរថ្នាំរបស់អ្នកដែរទេ។
គ្រឿងស្រវឹង/ថ្នាំជក់
ផឹកគ្រឿងស្រវឹងច្រើនពេក និងប្រើថ្នាំជក់អាចធ្វើឱ្យសាច់ដុំបេះដូងចុះខ្សោយ និងនាំឱ្យខ្សោយបេះដូង។
ចង្វាក់បេះដូងមិនទៀងទាត់
ចង្វាក់បេះដូងមិនធម្មតា ជាពិសេសបើវាកើតមានញឹកញាប់ និងរហ័ស វាអាចធ្វើឱ្យសាច់ដុំបេះដូងចុះខ្សោយ និងបណ្តាលឱ្យខ្សោយបេះដូង។
មានលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសរីរវិទ្យាជាច្រើនដែលអ្នកអាចតាមដានដូចជា៖
ទម្ងន់
សម្ពាធឈាម
ចង្វាក់បេះដូង
សកម្មភាពរាងកាយ
របបអាហារ
តើខ្ញុំវាស់ចង្វាក់បេះដូងនៅផ្ទះដោយរបៀបណា?6
ភាគច្រើន គឺគ្រូពេទ្យរបស់អ្នក ឬអ្នកជំនាញផ្នែកថែទាំសុខភាពផ្សេងទៀតដែលនឹងវាស់ចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នក ប៉ុន្តែអ្នកក៏អាចតាមដានចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នកដោយខ្លួនឯងដោយ "វាស់ជីពចររបស់អ្នក" នៅកដៃ ឬករបស់អ្នក។
01
សម្រាកយ៉ាងហោចណាស់ 5 នាទី
02
អ្នកចង់រកជីពចរនៅផ្នែកដាក់បាតដៃខាងឆ្វេង ឬជាអ្នកធ្វើការ ហើយចាប់ដៃចង្អុលអុលដៃចំកណ្តាលដៃម្ខាងទៀត (មើលថែមេប្រើដៃ) ដាក់នៅលើដៃខាងក្រោម អ្នកចង់រកជីពចរនៅអ្នកទាញយកចង្អុល និងដៃកណ្តាល សូមដាក់លើផ្នែកខាងក្រោមឆ្អឹងថ្គាម និងបំពង់ខ្យល់ព្រៃ
03
សង្កត់ម្រាមដៃរបស់អ្នក៖ អ្នកគួរតែ មានអារម្មណ៍ខ្ទោកៗ នេះជាជីពចររបស់អ្នក ។ ប្រសិនបើអ្នករកមិនឃើញ សូមផ្លាស់ទីម្រាមដៃទាំងពីររបស់អ្នកបន្តិច ហើយសង្កត់ឱ្យខ្លាំងជាងមុនបន្តិច។
04
សូមប្រើនាឡិកា ឬរាប់នៅក្នុងចិត្តរបស់អ្នក រាប់ចំនួននៃការលោតក្នុងរយៈពេល 30វិនាទី ហើយគុណនឹងពីរ ដើម្បីដឹងពីចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នក។
សូមកុំស្ទាក់ស្ទើរនឹងពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកអំពីរបៀបវាស់ចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នក ថាត្រូវវាស់ញឹកញាប់ប៉ុណ្ណា និងបកស្រាយលទ្ធផលរបស់អ្នកដោយរបៀបណា។
តើជំងឺខ្សោយបេះដូងត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយរបៀបណា?
(អ្វីដែលអ្នកអាចរាយការណ៍)
រោគសញ្ញា 7
- ថប់ៗដង្ហើម
- អស់កម្លាំង
- ក្អកជាប់រហូត ឬពិបាកដកដង្ហើម
- ហើមជើង កជើង ប្រអប់ជើង ឬពោះ
- ឡើងទម្ងន់ ឬស្រកទម្ងន់
- អស់កម្លាំង
- ហាត់ប្រាណមិនបានច្រើន
តើវេជ្ជបណ្ឌិតរបស់អ្នកកំណត់អត្តសញ្ញាណអ្វី?
សញ្ញា8
- Tachypnea (ដកដង្ហើមញាប់)
- ដំបៅសួត
- ការហូរចេញនៃភ្នាសរំអិល
- ហើមឬឡើងទម្ងន់
- ជំងឺថ្លើម
- ការកើនឡើងសម្ពាធសរសៃឈាមវ៉ែន
- សម្ពាធឈាមទាប
- ចង្វាក់បេះដូងលោតញាប់ (tachycardia)
ការកំណត់កត្តាហានិភ័យ និងជំងឺរួមផ្សំពិតជាសំខាន់ណាស់ (សូមមើលព័ត៌មានលម្អិតបន្ថែមពីអ្វីដែលខ្ញុំត្រូវយកចិត្តទុកដាក់?)
មានតេស្តផ្សេងៗជាច្រើនដើម្បីបញ្ជាក់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺខ្សោយបេះដូង ដូចជាការថតកាំរស្មីអ៊ិចនៅលើទ្រូង វាស់ចង្វាក់បេះដូង ECG (electrocardiogram) និងការធ្វើតេស្តនៅមន្ទីរពិសោធន៍ ដូចជា brain natriuretic peptide (BNP)។9
សញ្ញាដែលគួរជូនដំណឹងដល់អ្នក
តើខ្ញុំគួរធ្វើដូចម្តេច បើខ្ញុំគិតថា ជំងឺខ្សោយបេះដូងខ្ញុំកាន់តែធ្ងន់ ហើយខ្ញុំមានរោគសញ្ញាកាន់តែច្រើន?
ឧទាហរណ៍ បើអ្នកមានអារម្មណ៍ថាកាន់តែពិបាកដកដង្ហើម ឬសង្កេតឃើញការឡើងទម្ងន់ជាលំដាប់ អ្នកគួរតែទាក់ទងគ្រូពេទ្យ ដើម្បីធ្វើការណាត់ជួបឱ្យបានឆាប់។
សូមទាក់ទងរកជំនួយភ្លាមៗ បើអ្នកមាន
ឈឺទ្រូងជាប់ ហើយមិនធូរស្រាលក្រោយពីប្រើថ្នាំ nitroglycerin
ថប់ៗដង្ហើមជាប់ និងធ្ងន់ធ្ងរ
ដួលសន្លប់
សូមប្រាប់គ្រូពេទ្យរបស់អ្នកឱ្យបានឆាប់ បើអ្នកមាន
ថប់ដង្ហើមកាន់តែខ្លាំង និងកាន់តែធ្វើទុក្ខពេលធ្វើសកម្មភាព
ឧស្សាហ៍គេងភ្ញាក់ដោយសារតែថប់ដង្ហើម
ត្រូវការខ្នើយខ្ពស់ដើម្បីគេងស្រួល
ចង្វាក់បេះដូងលោតញាប់ ឬញ័រទ្រូងកាន់តែខ្លាំង
សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យរបស់អ្នក បើអ្នកមាន
ឡើងទម្ងន់ច្រើនលើសពី 2 គីឡូក្រាមក្នុងរយៈពេល 3 ថ្ងៃ
ហើម ឬឈឺក្នុងពោះខ្លាំង
ហើមជើង ឬកជើងកាន់តែខ្លាំង
វិលមុខកាន់តែខ្លាំង
បាត់បង់ចំណង់អាហារ/ចង្អោរ
អស់កម្លាំងកាន់តែខ្លាំង
ក្អកកាន់តែខ្លាំង
ឯកសារយោង
5
Watson RDS, Gibbs CR, Lip GYH. Clinical features and complications. BMJ. 2000;320(7229):236‑9.
My Health Partnerផ្តល់ជូនមាតិកាបែបផ្ទាល់ខ្លួន មានការទទួលស្គាល់ និងបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព សម្រាប់អ្នកជំងឺដែលមានហានិភ័យជំងឹបេះដូង និងសរសៃឈាម ដើម្បីឱ្យពួកគាត់មានសុខភាពកាន់តែល្អ។ អនុវត្តតាមលំហាត់ប្រាណប្រចាំថ្ងៃ ព្រមទាំងរូបមន្តអាហារដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាម។
ជំងឺ
រស់នៅឲ្យកាន់តែប្រសើរ
ព័ត៌មានទូទៅ
My Health Partner ត្រូវបានបង្កើត និងអនុម័តដោយអ្នកជំនាញ៖ អ្នកជំនាញផ្នែកព្យាបាល សមាគមអ្នកជំងឺ និងអ្នកជំនាញអាហាររូបត្ថម្ភ។
មាតិកានេះ មិនមានគោលបំណងជំនួសដំបូន្មានរបស់អ្នកជំនាញវិជ្ជាជីវៈវេជ្ជសាស្រ្តទេ។ សូមស្វែងរកការណែនាំពីគ្រូពេទ្យរបស់អ្នក ឬអ្នកផ្តល់សេវាសុខភាព ដែលមានការទទួលស្គាល់ បើអ្នកមានចម្ងល់ទាក់ទងនឹងស្ថានភាពសុខភាព។
កាលបរិច្ឆេទកែប្រែចុងក្រោយ ៖ 4/9/2023
